Profile

Udało nam się namówić na czat Radka Piekarza, doradcę podatkowego, ekonomistę  i publicystę. Zapewne nie będzie to nasza ostatnia rozmowa

 

aga764: Jak to się stało, że ktoś ma o nas pozytywne zdanie? Rzadko się spotykam z czymś takim wyrażanym publicznie.

Radek Piekarz: Ja jestem praktykiem i doradcą podatkowym. Jak to się stało? Obserwuję i współpracuję jako doradca podatkowy i widzę że baaaardzo się zmieniło przez lata. Tak uściślając - mam dobre zdanie o pracownikach ale niekoniecznie o całym systemie skarbówki

aga764: Ok, to może zaczniemy od tego pomysłu na reorganizację - bo coś takiego napisałeś któregoś dnia, że gdybyś został MF to byś reorganizował.

 

aga764: W jaki sposób?

Radek Piekarz:  Tak. Ale tu bym chciał się ograniczyć jedynie do moich kompetencji, tj. do cen transferowych.  Widzę jak to jest na świecie zorganizowane (UK, Australia, chyba też Indie).

aga764: No właśnie, chodzi o kontrole?

Radek Piekarz: Tak. W tych krajach mają jeden centralny mocny zespół ekspertów. Oni analizują ryzyka i dają wytyczne do poszczególnych urzędów: jak kontrolować, co kontrolować, kogo kontrolować. Dodatkowo, wiedzą jak robić duże analizy ekonomiczne.

aga764: U nas też idzie w tym kierunku. Po to jest analiza właśnie.

Radek Piekarz:  Tak, ale wolno. Dopiero teraz Amadeus[1] jest szerzej dostępny, a to podstawowe narzędzie do analizy. Tak na marginesie przedstawię takie porównanie. W Polsce zatrudnionych jest około 100 urzędników z UKS którzy rozumieją i badają ceny transferowe.  Gdy pracowałem w jednej z firm z tzw. Wielkiej Czwórki zespół cen transferowych liczył 40-50 osób! Połowę tego co UKS. Dlaczego?

aga764: UKS to odrębna instytucja. Oni się zajmują tylko kontrolą.

Radek Piekarz:  No to widzisz - nawet ktoś kto siedzi w branży nie wie.

aga764: My mamy jeszcze 1000 innych rzeczy, przekazywanie OPP na przykład, analizy dla dziennikarzy, sprawozdania, wyjaśnienia itd. Kontrola to tylko ułamek.

Radek Piekarz: Co do US i cen transferowych to mam przeświadczenie, że tam ludzi z wiedzą na ten temat nie ma. Temat znają na poziomie UKS.

aga764: Szczerze? My się uczymy na bieżąco. Ja w ogóle jestem ekonomistą, a teraz bardziej idę w informatykę.

Radek Piekarz:  No właśnie. Plus brak narzędzi. Nawet dużą wiedza o cenach transferowych nic nie da bez profesjonalnych baz danych. 

aga764: Źródła danych o powiązaniach to podstawa.

Radek Piekarz:  Powiązania to raz, dwa to bazy danych finansowych. Bo teraz wnioski z kontroli cen jestem w stanie obalić w 15 minut. Ja mam dostęp do baz a UKS lub US nie mają.

aga764: Skąd wiesz że nie ma? ;)

Radek Piekarz: Rozmawiałem z inspektorem. Powiedział że Amadeus jest dostępny w MF a jemu się nie chce tam jeździć.

aga764: Ale skomplikowane i niejednoznaczne prawo podatkowe Ci nie przeszkadza?  Bo tu też sporo trzeba byłoby zmienić.

Radek Piekarz: No ja mam wrażenie, że dla 95% podatników prawo jest proste.

aga764: Serio? To te pozostałe 5% procent tak lamentuje publicznie??

Radek Piekarz:  Publicznie lamentują ludzie z ZPP czy CAS lub też nieuczciwi przedsiębiorcy (np. „słynny”  piekarz z Legnicy). Serio, co jest trudnego podatkowo w prowadzeniu np. sklepu internetowego albo w prowadzeniu kwiaciarni? Trudne kwestie podatkowe ma branża finansowa, bankowa. Trudne są też skomplikowane operacje towarowe ale te przeprowadzane są przez duże podmioty a nie małych przedsiębiorców.  Odnośnie aparatu skarbowego mam tylko jedno zastrzeżenie. Urzędnik boi się podjąć pozytywną decyzję dla podatnika. Ale rozumiem dlaczego.

aga764: No właśnie. Nie sądzę żeby to akurat, znaczy te powody, zmieniły się niezależnie od reorganizacji.  A co myślisz o tych naszych rewolucjach?

Radek Piekarz:  Z interpretacjami (specjalizacje w ramach KIPów) chyba na plus. Ale ta planowana reorganizacja, czyli wydzielenie skarbówki z Ministerstwa Finansów to nie wiem. Z waszej perspektywy jak wygląda ta reorganizacja? Bo znajomy z KIP mocno krytykuje.

aga764: Niedawno miałam okazję rozmawiać z min. Kapicą i mu powiedziałam, że w tym tempie reorganizacji jedna po drugiej to ja nie zdążę wyjść z przysiadu po szpagacie a już muszę zwis robić. Śmiał się, ale z naszej perspektywy tak to właśnie wygląda.

Radek Piekarz:  No właśnie. Dużo zmian. O tych planowanych dla Pulsu Biznesu powiedziałem tak:

Pytanie, czy zrobienie z administracji podatkowej nowego bytu i przeniesienie tam niektórych departamentów z resortu finansów cokolwiek zmieni. Jeśli chcemy robić taką reformę, to należy wydzielić pewne funkcje, a nie tylko zmienić organizację pracy. Z badań naukowych wynika, że lepiej jest decentralizować, przekazując zadania mniejszym jednostkom, niż tworzyć molochy. Jeśli taki centralny urząd byłby jedynie nadzorcą i planował pewne rzeczy, to nie byłby to zły pomysł. W Wielkiej Brytanii stworzono taką strukturę, która jest niezależna od Ministerstwa Finansów, gdzie zatrudniono ludzi z doświadczeniem rynkowym. Oni pracują, jednak nad strategią kontroli, obserwują co się dzieje na rynku, i rozdysponowują zadania na mniejsze jednostki. Jeśli nasz pomysł sprowadzałby się do tego, to mogłoby poprawić efektywność pracy administracji podatkowej.

aga764: Międzynarodowy Fundusz Walutowy zalecił właśnie centralizację, czyli odwrotnie.

Radek Piekarz:  Bardzo dziwne. Ja robię doktorat z ekonomii opodatkowania i gdzieś mignął mi artykuł o tym, że właśnie decentralizacja przy kontrolach jest kluczowa

aga764: Też mnie to zdziwiło, biorąc pod uwagę ideę współzarządzania publicznego, która idzie z Unii. I teraz już w ogóle nic nie rozumiem.

Radek Piekarz:  Szczerze mówiąc MFW ma zalecenia do Polski jak do kraju postkolonialnego. Tak to oceniam.

Radek Piekarz:  Czy poza samym wydzieleniem skarbówki z Ministerstwa Finansów coś się zmieni? Nowe funkcje, uprawnienia?

aga764: Niezależność polityczna. Teoretycznie. Centra kompetencyjne, czyli specjalizacja urzędów. Znaczy, przesuwanie zadań.

Radek Piekarz:  No tak, bo to coś à la NBP - szef wybierany na kadencje, praktycznie nie do odwołania.

Do czatu dołączył Skarbowiec (jak sam się określił - zwykły pracownik skarbówki)

Skarbowiec: Witam serdecznie rozmówców i naszego gościa.

Radek Piekarz:  Witam!!!

aga764: Nowy pomysł to modele kompetencyjne.

Radek Piekarz:  Czyli?

aga764 Np. określenie jakie predyspozycje i kompetencje trzeba mieć żeby pracować na niektórych stanowiskach. Nie wyższych, zwykłych. Na razie słyszałam właśnie o analitykach - i to ma jakiś sens, pod warunkiem, że ludzie dostaną czas.

Radek Piekarz: Czyli korporacja. Serio to są zachowania korporacyjne.

aga764: To cały czas w tę stronę idzie, od lat. Korporacja, do tego jak w instytucjach finansowych.

Radek Piekarz:  A czy teraz czujecie naciski polityczne?

aga764: Na moim poziomie? Nie, ja jestem z urzędu który leży na końcu świata.

Skarbowiec:  Naciski oczywiście są. Znam przypadki zatrudnienia na telefon bardzo ważnego polityka z koniczynką w klapie ;) Ci panowie z rzekomo wiejskiej partii to IMO zwyczajny związek zawodowy, agencja pracy dla swoich.

aga764: No, no, nie rozmawiamy o polityce ;) W ZUS to norma, u nas jednak rzadziej.

Radek Piekarz:  Hahaha. No cóż od tej partii na razie nie uciekniemy - my ich znamy głównie z agencji rolniczych bo tym kancelaria się zajmuje.  Też sądzę że w US/IS rzadziej. Jeszcze jedna rzecz odnośnie działalności aparatu skarbowego/MinFin. Moim zdaniem słaba jest komunikacja do społeczeństwa. Dla przykładu to co robi HMRC w UK jest genialne.

aga764: Poprawia się.

Radek Piekarz:   Tak, widzę. Np. komunikat o akcyzie i karetkach był okej, ale nie przeszedł do prasy.

Skarbowiec: Mam do Pana parę pytań. Jedne bardziej, inne mniej szczegółowe. Można?

Radek Piekarz:  Jasne

Skarbowiec: Szara strefa w Polsce od lat wynosi około 20% PKB. To może być nawet 400 miliardów złotych w ciągu roku. Jak ją ograniczyć?

Radek Piekarz: To co powiem, mówi większość moich znajomych doradców: kontrole, obowiązek płatności przelewami, analiza systemów księgowych online. Oczywiście te propozycje są mocno niepolityczne.

aga764: Prędzej czy później vatowskie faktury będą musiały być online. Za dużo nas wszystkich kosztują wyłudzenia VAT

Skarbowiec: No właśnie. Kontrole. To aż zaskakuje kiedy to mówi doradca podatkowy. To bardzo niepoprawna teza.

Radek Piekarz:  Większość z nas tak mówi po cichu. Jeśli ktoś zna "rynek" to raczej dojdzie do takiego wniosku.

aga764: Trafnie wytypowane kontrole, trzeba dodać. Czyli znów analiza.

Radek Piekarz:  BTW: byłem kiedyś na spotkaniu w pewnej partii. Znana persona z tejże partii zadała to samo pytanie: „Jak ograniczyć szarą strefę”. Powiedzieliśmy mu: kontrole. On na to: jako partia nie możemy tego zrobić z powodów politycznych.

Skarbowiec: Ale w sferze medialnej, takie poglądy, czyli kontrolować to przejaw oszołomstwa.

aga764: Ta nieszczęsna notatkao zwiększeniu liczby pozytywnych kontrolinarobiła wiele zamieszania, ale ludzie ją zinterpretowali odwrotnie.

Radek Piekarz:  Tak! Notka była bardzo rozsądna  -  à propos notki, napisaliśmy z Marcinem Wrotniakiem taki tekst:

http://maketaxeasier.pl/uncategorized/tak-dla-kontroli-podatkowej-nastawionej-na-zwiekszenie-wplywow-ale/

Skarbowiec: To ciekawa anegdotka o profesorze. Rozumiem że ta partia boi się łatki. Podatki w Polsce wzbudzają negatywne emocje. Fiskus to wróg. A urzędnik skarbowy wzbudza agresję niczym komornik. Niedawno profesor Andrzej Szahaj napisał świetny tekst, pod tytułem „Populizm antypodatkowy”. Oto fragment „Politycy licytują się, kto i jak szybko obniży podatki i zmniejszy rolę państwa w gospodarce. A robią to, kierując się trafnym przekonaniem, że większość Polaków uważa podatki za kradzież.” Chcemy by państwo zapewniło nam świetnej jakości usługi publiczne za niskie podatki. To sprzeczność. Jak wyjść z tego zaklętego kręgu?

Link http://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/886141,szahaj-populizm-antypodatkowy.html

Radek Piekarz: Tak, ta partia boi się takiej łatki. Co to pytania "jak wyjść z tego zaklętego kręgu" - bladego pojęcia nie mam

aga764: Ten krąg jest szerszy. A wszystko prowadzi do braku zaufania. Co skutkuje wnioskiem: po co mam uczciwie płacić podatki jak nie ufam ludziom którzy je dzielą. Może za bardzo skróciłam ;) Ale chyba wiecie o co mi chodzi.

Radek Piekarz: Zgoda. Pewnie trzeba czekać na zmianę mentalności i pracować u podstaw. To co robi Rafał Woś jest okej na przykład.

 aga764: Tak. Mieszkam w województwie w którym przeszło 50% wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych to wpływy od emerytów, rencistów i z budżetówki... Jak widzę kontrast między gościem w superaucie kabrio i dzieciakami byłych pegeerowców to mi się coś robi.

Radek Piekarz:  To właśnie absurd polskich przepisów podatkowych. Procentowo więcej płaci emeryt niż biznesmen.

Skarbowiec: Pan Woś, Szahaj, pani Mączyńska to osoby które potrafią iść wbrew obiegowym i  populistycznym sądom.(Rafał Woś, publicysta Gazety Prawnej, profesor Andrzej Szahaj https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Szahaj, profesor Elżbieta Teresa Mączyńska-Ziemacka  https://pl.wikipedia.org/wiki/El%C5%BCbieta_M%C4%85czy%C5%84ska-Ziemacka)

aga764: Jakoś teraz więcej takich głosów słychać.

Skarbowiec: A swoją drogą. Skoro już jesteśmy przy urzędnikach, są oni świetnych chłopcem do bicia. Czy w środowisku doradców podatkowych, macie świadomość że przeciętny urzędnik nie jest źle nastawiony? Często jest zaś źle opłacany, sfrustrowany agresją, nie ma szkoleń itd.

aga764: Chcesz szkolenie? Muszę zrobić 3 w ciągu 12 miesięcy. Ale fakt, sfrustrowani są. Nie chcą się nawet wypowiadać.

Radek Piekarz:  W środowisku doradców raczej jest przekonanie, że skarbówka jest ok, ale jednocześnie jest przekonanie, że urzędnik boi się odpowiedzialności za pozytywne dla podatnika decyzje.

aga764: Urzędnik boi się, że zostanie posądzony o korupcję.

Radek Piekarz: Domyślam się, że o to chodzi.

aga764: Urzędnik ogólnie się boi. Jest, jak to określiłeś – wyćwiczony.

 

Radek Piekarz: To "wyćwiczony" nie miało być negatywne.

aga764: Wiem, ale stąd też mi się potem skojarzyło to z tym szpagatem może.  Tylko że tym wyćwiczeniem trafiłeś.

Radek Piekarz:  Wyćwiczony jestem też ja - przez sądy.

Skarbowiec: Zaskoczył mnie Pan tą opinią: "skarbówka jest Ok"

Radek Piekarz: Trochę jestem zaskoczony zaskoczeniem.

Skarbowiec:  No cóż, jesteśmy przyzwyczajeni raczej do negatywnych opinii. Do tego stopnia że zaskakują nas pozytywne słowa o nas. Opowiem anegdotkę. Niedawno słyszałem taką historię ze skarbowości. Młody pracownik warszawskiego urzędu skarbowego miał wydawać decyzję dotyczącą VATu na parę milionów złotych. Podatniczka stawiła się z dwoma prawnikami. Z jednej strony stał młody chłopak z pensją tysiąc złotych z kawałkiem. Z drugiej świetni prawnicy. Tak wygląda rzekomo drapieżny fiskus?

Radek Piekarz: No wiem jak to wygląda. Ta anegdotka to prawdziwa prawda. Plus negatywne artykuły w prasie.

Skarbowiec:  Ta anegdotka jest prawdziwa.

Radek Piekarz: BTW, ja bardzo nie lubię pewnych panów z pewnego głośnego związku zawodowego przedsiębiorców.. Oni o Was piszą źle i to buduje fałszywy obraz. Dlatego publicznie z nimi walczę.

aga764: Mnie ignorują ;) Przede wszystkim swoje robią media. Dobrze, że w sprawie Nexa pojawiła się Biała Księga, szkoda że tak późno.

Radek Piekarz: Tak, szum medialny już ucichł. Podobnie jak w sprawie akcyzy i karetki. Artykuł w NaTemat trzy miesiące później wyjaśnienie MF. A teraz o karuzelach. US-om trudno walczyć z karuzelami, bo mają do dyspozycji tylko papiery (umowy, przelewy itd.) Moja obserwacja: skuteczną walkę z karuzelami mogą prowadzić tylko służby.

aga764: Tak. Są pewne przesłanki które mogą świadczyć, ale tu już wchodzimy w tajemnice zawodu, więc nie powiem ;)

Radek Piekarz: Tak, ale zauważ, że te przesłanki nie dają prawa do odmowy zwrotu.

Skarbowiec: Z mojej perspektywy, fiskus jest niewydolny. Przeciętny urzędnik boi się. Nie ma dość wsparcia. Z drugiej strony stają z nim w szranki świetni prawnicy.

Radek Piekarz: Ja wiem jakie przesłanki ;)

aga764: Fiskus, jak wspomniałam, ma masę innych zadań jeszcze. Spójrzmy jako całość, nie tylko na kontrolę. Ludzi trzeba zapewnić w każdym obszarze - do naszej egzekucji trafiają różne sprawy. Tytuły podatkowe, własne to jakieś 20% tego co dostają.

Radek Piekarz: A co sądzicie o tezie, że za dużo urzędników jest w departamentach PITowskich?

aga764: Jeśli chodzi o tzw. świat pracy, a PIT-11 jest elektronicznie składany to może  tak, ale nie aż tak jak się mówi. Elektroniczny dokument też trzeba przyklepać.

Radek Piekarz:  A czy dałoby się to połączyć z ZUSem? Bo de facto to jest ten sam przedmiot w części.

Skarbowiec:  Co do poboru PIT to faktycznie  można by uprościć jego pobór. Uważam że obecnie nie jest efektywny sposób.

aga764: Od działalności też??? Jak analizować sam VAT bez PIT?

Radek Piekarz: Moim zdaniem od pracy dałoby się z ZUS połączyć.

aga764: W ich systemie? To może za 20 lat.

Radek Piekarz: Raczej w systemie US. Czyli wyrzucić część ZUS do US. US jest bardziej sprawny.

aga764: Taka jest opcja w strategii.

Skarbowiec: Ja uważam że wymiana informacji między urzędami, np. ZUS, US , KRUS, IC itd. powinna być lepsza. Nie miałbym nic przeciwko by mieli dostęp do naszych danych. A my do ich baz.

aga764: Różnie bywa.

Radek Piekarz: Z bazami danych to słuszna uwaga. To jest śmieszne, że takiej współpracy nie ma.

aga764: Ochrona danych osobowych. Serio mówię.

Radek Piekarz: Serio? GIODO nie pozwala? Szczena mi opadła bo to absurd.

aga764: Nie wiem czy go ZUS pytał, ale tak nam odpowiada.

Radek Piekarz: Dramat.

aga764: Współpraca między US a celnymi jest ok.

Skarbowiec: Pomysły połączenia US i ZUS wracają od kilku lat. To nie jest nowość. Pamiętam też projekt ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS)

Radek Piekarz: Czyli de facto państwo samo sobie utrudnia sprawną kontrolę i analizę danych. Ale UC nie mają jakiś tam mega obrotów (oprócz akcyzy).

aga764: Media.  Inwigilacja itd.

Skarbowiec: GIODO nie pozwolił na podawanie nazwy biura podatkowego, tylko adres, na druczku. Rzekomo ze względu na ochronę danych osobowych.

aga764: Żartujesz

Skarbowiec: W dzisiejszej Gazecie Prawnej Prof. Dominik Gajewski omawiał pracę europejskiej komisji do spraw unikania opodatkowania powołanej po aferze LuxLeaks. Mówi tak – "Warto, żeby Ministerstwo Finansów uświadomiło sobie, jak bardzo interesom budżetu zagraża unikanie opodatkowania przez holdingi. Agresywna optymalizacja jest dziełem wyspecjalizowanych firm doradczych, które mają wysokie budżety na kreowanie skutecznej strategii podatkowej dla swoich klientów. Państwo musi podjąć zdecydowane kroki.”  Czytał Pan może ten tekst?

Link http://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/886859,komisja-taxe-powinna-zainspirowac-polske.html

Radek Piekarz:  Nie, tego nie czytałem jeszcze. ale moja obserwacja jest inna: zagraniczni raczej płacą podatki w Polsce bo są niskie. To polscy przedsiębiorcy uciekają.

Skarbowiec: Ciekawy jest akapit o "wyspecjalizowanych firmach doradczych, które mają wysokie budżety na kreowanie skutecznej strategii podatkowej

aga764: Tak jak ten od outsourcingu?

Skarbowiec: Pan jako doradca, z pewnością wie że tak właśnie jest.

aga764: Wystarczy wpisać w google "sprzedam koszty"... to trochę inny temat, ale wszystkiemu można nadać ładną nazwę.

Radek Piekarz:  Znam ludzi z koncernów. Te płacą raczej podatki w Polsce. Ale znam też polskich „januszów biznesu”. Dla nich szczyt marzeń to posiadanie spółki na Cyprze. "Sprzedam koszty"; średnio raz w miesiącu otrzymuję mail z propozycją dla moich klientów.

Skarbowiec: Takie spółki na Cyprze dotarły nawet do Polski powiatowej. To jest coś dostępnego dla gminnego biznesmena, znam takie przypadki.

Radek Piekarz:  Tak. Spółka na Cyprze, gdy to było jeszcze opłacalne, kosztowała ok. 20 tysięcy rocznie. To nie są gigantyczne koszty. Inna sprawa, że są takie przepisy w polskich ustawach, że nie trzeba Cypru.

aga764: No i jak tu wyjść z tego kręgu?

Radek Piekarz: I ja podejrzewam, że te przepisy to nie są przypadkowe dziury

aga764: "jurisprukanie"? Tak mi kiedyś translator przetłumaczył "jurisprudence"...

Radek Piekarz:  hihihihi

Skarbowiec: Dokładnie. Jak wyjść z tego kręgu? My, jako szarzy urzędnicy nic nie możemy. Wiemy że wielu ludzi oszukuje a jednocześnie brak narzędzi.

Radek Piekarz: No ja też nie wiem. Działam trochę w Klubie Jagiellońskim i staramy się przepchać zmiany do polityków ale ciężko idzie.

Skarbowiec: Myśli Pan, że legislacja jest tworzona na zamówienie grup interesów? To nie jest niby nowość. Znamy przykłady z Brukseli. Ostatnio Lex Provident.

aga764: Etap zaawansowany to ustawa pisana przez myśliwych. Może nie ma wiele wspólnego z podatkami, ale to dość wymowne.

Radek Piekarz: Inny przykład wpływu na legislację. Podczas pracy w jednej z firm pisaliśmy ustawy na zlecenie znanego posła. On to potem sprzedawał w ramach komisji przyjazne państwo.

Skarbowiec: Ustawy pisze też Modzelewski...

aga764: Hm... nieśmiało... nam nie wolno publicznie o polityce... Nam wielu rzeczy nie wolno...

Na tym na razie skończymy, ale wkrótce ciąg dalszy nastąpi ;)

 

 


[1] Amadeus to kompleksowa baza danych zawierająca analizy finansowe, raporty, dane teleadresowe i informacje dotyczące prywatnych i publicznych firm z krajów europejskich. Możliwości wyszukiwawcze bazy pozwalają na uzyskanie danych porównawczych poszczególnych firm w obrębie branży i profilu. Baza nie gromadzi danych z sektora bankowego. źródło: http://www.bg.ue.wroc.pl/index.php/bazy-danych/bazy-w-dostepie-internetowym/115-bazy-amadeus

Joomla templates by a4joomla